Lębork - zabytkowe miasto o bogatej historii

Do jednych z najstarszych, a zarazem najcenniejszych, bo zachowanych w pierwotnym stylu, zabytków miasta należy kościół św. Jakuba. Świątynia ta zbudowana została jako budowla obronna. Jej budowę datuje się na 1345 rok, lecz nie ma co do tego pewności. Stąd też przyjmuje się przełom XIV i XV wieku za okres powstania kościoła. Jest to orientowana świątynia gotycka zbudowana z cegły o wątku gotyckim. Zbudowana na planie prostokąta z wyodrębnionym od strony wschodniej prezbiterium. Od zachodu znajduje się kwadratowa wieża z głównym wejściem ozdobionym ostrołukowym portalem. Ściany boczne wsparte są przyporami i posiadają duże ostrołukowe okna. Główny korpus kościoła nakryty jest dachem dwuspadowym, dachówką karpiówką ułożoną w koronę. Wnętrze podzielone jest ośmiobocznymi, tynkowanymi filarami na trzy nawy, nakryte sklepieniem gwiaździstym. Wewnątrz barokowy ołtarz, rokokowa ambona i cenne tabernakulum z kości słoniowej. W zakrystii zachowało się unikatowe sklepienie, tzw. kryształowe.

Lębork jest jednym z niewielu miast na Pomorzu, które posiada dobrze zachowane średniowieczne mury obronne. Ich wznoszenie rozpoczęto w 1341 roku, a zakończono około 1363. Ich całkowita długość wynosiła 1220 metrów. Fortyfikacje posiadały 32 baszty i półbaszty, w tym baszty narożne, dwie bramy: Gdańską i Słupską oraz dwie furty. Mur obronny był wysoki na 6 m i nie posiadał blankowania. Mury zbudowane są z cegły o wątku polskim i wedyjskim. Niektóre fragmenty w partiach przyziemnych wzniesiono z granitowych otoczaków.

Niezwykle cennym, bo zachowanym w pierwotnym stylu zabytkiem miasta jest baszta narożna zwana Basztą Bluszczową i będąca integralną częścią miejskich murów obronnych. Zbudowana została w czasie wznoszenia miejskich fortyfikacji czyli około 1363 roku. Jej nazwa wywodzi się stąd, że porastał ją gęsty bluszcz. Zimą 1855 roku bluszcz w skutek ostrych mrozów wymarzł. Odtąd pozostała tylko nazwa. Konstrukcja tej baszty odbiega od pozostałych baszt wchodzących w skład średniowiecznych miejskich obwarowań. U swej podstawy baszta jest czworoboczna. Od drugiej kondygnacji jej kształt zmienia się na ośmioboczny. Przykryta jest spiczastym dachem krytym dachówką. Dach zwieńczony jest czopem z miedzianą kulą. Elewację stanowi charakterystyczny dla lęborskich fortyfikacji wzór cegieł zwanych zendrówkami, których ciemny kolor wyróżnia się, tworząc motywy graficzne.

Do najstarszych zabytków Lęborka należy również część zamku krzyżackiego wzniesionego w południowo wschodnim narożniku miasta lokacyjnego. Zamek istniał już w 1363 roku i był siedzibą Dytrycha von Loupheima pierwszego krzyżackiego wójta Lęborka, który rozpoczął długi okres funkcjonowania wójtostwa lęborskiego podległego komtorii gdańskiej. Zachowany do dzisiaj budynek to dom zakonny - drugi co do wielkości w ówczesnym państwie krzyżackim. Jednakże wielokrotne przebudowy dokonywane w czasach późniejszych zniekształciły pierwotny wygląd zamku. W ścianie południowej zachowały się zarysy ostrołukowych okien i blend. Charakterystycznymi elementami są także gotyckie schodkowe szczyty i wbudowana w 1575 roku w północną część zamku kwadratowa klatka schodowa w kształcie wieży. Dziś zamek jest siedzibą Sądu Rejonowego.

W obrębie dawnego przedzamcza, z XIV-XVw. Spichlerz solny Na dawnym przedzamczu, z XVIw., obecnie siedziba zboru zielonoświątkowców.

Wybudowany w 1900r. w stylu neogotyckim. Nad całością góruje wieża z okazałym, czworobocznym hełmem, zakończonym ażurową latarnią z iglicą. Głównym, reprezentacyjnym pomieszczeniem jest tzw. Sala Rajców nakryta drewnianym belkowanym stropem, której okna zdobią piękne witraże z wizerunkami herbów miejscowej szlachty, która je ufundowała. Witraże znajdują się także w klatce schodowej ratusza.

Z 1870 roku, w stylu neogotyckim, dawniej ewangelicki.

Z przełomu XIX i XX wieku, w stylu eklektycznymi secesyjnym (przy ul. Staromiejskiej i M. Reja).

Przy ul. Armii Krajowej, w stylu neogotyckim, z 1905r.

• Informacja turystyczna

„it"- Centrum Informacji Turystycznej -  Brama Kaszubskiego Pierścienia, al. Niepodległości 6
tel. 59 842 01 34; e-mail: lebork@kaszubskipierscien.pl

Czynne:
wrzesień - czerwiec - poniedziałek - piątek 9.00-17.00
w sezonie (lipiec - sierpień) - codziennie 10.00-18.00

• Lokalna Organizacja Turystyczna „Ziemia Lęborska”

(siedziba w Bramie Kaszubskiego Pierścienia)
e-mail: lotzl@wp.pl
http://www.lotzl.lebork.pl/