Anstruther Fish Bar,
Fish and chips - brytyjska klasyka kulinarna
Jest popularna niczym królowa. Co więcej, możliwość bliskiego z nią spotkania w Wielkiej Brytanii ma każdy. Dosłownie. Niektórzy twierdzą nawet, że fish and chips (ryba z frytkami) powinna figurować w godle tego kraju.
Słynny dramaturg i autor W. Somerset Maugham powiedział kiedyś: "Aby dobrze zjeść w Anglii, musisz jeść śniadanie trzy razy dziennie". Czy miał na myśli fish and chips? Trudno powiedzieć. Pewne jest tylko to, że kultowe wyspiarskie danie znajdziemy tu wszędzie - w przytulnych pubach z tradycyjnym menu, budach ustawionych w okolicy popularnych atrakcji turystycznych, albo w wyszukanych lokalach serwujących najlepsze dania współczesnej kuchni regionalnej – Wielka Brytania swym przysmakiem nakarmi każdego, niezależnie od liczby zer na koncie.
The Beatles w 'Smedleys fish and chip shop' w Newquay. 15 września 1967 r. |
Skąd ta gazeta?
OK, wiemy już, że fish and chips spróbować musi każdy, kto przybywa do
Wielkiej Brytanii. I w tym właśnie momencie można zastanowić się,
dlaczego?
Trudno w to uwierzyć, ale w 2010 przypadała w Wielkiej Brytanii 150.
rocznica ślubu ryb i frytek, kiedyś dania dla ubogich. Potrawa
upowszechniła się w drugiej połowie XIX wieku, a miało to związek z
rewolucją przemysłową, rozwojem floty rybackiej i transportu kolejowego,
które spowodowały znaczne obniżenie cen (i tak niedrogich) ryb. W
rezultacie można było stworzyć posiłek tani, łatwy do przygotowania, a
przy tym wysokokaloryczny. Brakowało tylko jakiegoś dodatku. Idealnym
okazał się ziemniak, od dawna uprawiany na tych terenach. Tak właśnie
powstało Wielka Brytania jako pierwsza wprowadziła "fast food" - dania
na wynos w postaci właśnie fish nad chips, ale też kanapek lub Cornish
pasty (mięso i warzywa w cieście). Kariera tych dań trwa do dziś.
Fish and chips na początku zawijano w gazetę. Była tania, jak samo
danie, i zawsze pod ręką. Dziś, głównie ze względów higienicznych,
pakowanie w gazetę pokrytą drukarską farbą jest zabronione. Jednak
pomysłowi sprzedawcy i na to znaleźli sposób – fish and chips zawijają w
specjalny papier z nadrukiem gazety.
Nie tylko dorsz
Na Wyspach działa obecnie ponad 8000 miejsc podających rybę z frytkami,
potrawę uwielbianą zarówno przez kolejne pokolenia Brytyjczyków, jak i
przez turystów. Jeśli wierzyć statystykom na jednego Mc Donalda przypada
aż 8 barów serwujących fish and chips.
Jakiej ryby możemy spodziewać się w poszczególnych częściach kraju? W
Północnej Irlandii i Szkocji zjemy popularne regionalne potrawy z
witlinka, a na południu Anglii – z płaszczki. Jeśli mamy ochotę na coś
konkretniejszego, zjedzmy mintaja, który z powodzeniem zastępuje dorsza i
łupacza.
Poza tym sama ryba to nie wszystko. Sekretem dobrze przygotowanego dania
jest panierka, w której usmażona jest ryba. Ważna jest też świeżość
ziemniaków, z których zrobione są frytki. Powinny być przygotowane z
mączystych bulw i zdecydowanie grubsze niż w amerykańskich fast foodach.
Czego jeszcze nie może zabraknąć? Mushy peas, czyli puree z groszku i pysznego majonezowego sosu.
Pospolite danie czy luksus godny królowej?
Czego chcieć więcej, jeśli mamy dostęp do taniego i smacznego jedzenia? I
takiego, które mona jeść niemal w biegu. Jednak jak wspomniałam, ryba z
frytkami to nie tylko posiłek, który jada się na szybko w tanich
pubach. To tradycyjne danie stało się również bardzo popularne
w najlepszych brytyjskich restauracjach, a przepis na nią jest
uwzględniany w książkach kucharskich, z drobnymi modyfikacjami
wprowadzanymi przez najlepszych szefów kuchni. Jakość brytyjskiej kuchni
cały czas się polepsza. Świadczy o tym wzrastająca liczba restauracji
nagradzanych gwiazdkami Michelin. Kucharze na Wyspach robią dużo, by
urozmaicić swe menu. Wspólnym mianownikiem staje się wykorzystanie
najlepszych krajowych produktów lokalnych i sezonowych.
Gdzie szukać najlepszych miejsc do zjedzenia tego dania? Znawcy mówią,
że fish and chips najlepiej smakują w Anstruther Fish Bar i restauracja w
Fife w Szkocji, Sroka Cafe w Whitby, Yorkshire i Rick Stein Ryby i Chip
Shop w Newquay. W tym ostatnim miejscu podawane są z domowej roboty
sosem tatarskim!
0 comments: